Bu yazımda özgüven ve kendini pazarlama yeteneğinin iş hayatında (ve
hayatın geri kalanında) neden önemli olduğundan, kendi hayatımdan
örneklerle bahsedeceğim. İşinizde teknik olarak ne kadar iyi olursanız
olun, kendinizi değerli hissedemiyor ve işinizi insanlara sunamıyorsanız
işinizde hak ettiğiniz noktaya gelmeniz çok zor.
Bugün LinkedIn'de bir yazı okudum. Oyun sektöründe hiç tecrübesi
olmayan veya çok az tecrübesi olan insanların bir şekilde platform bulup
konuşmalar yaptığından, tavsiye gönderileri yayınladığından, bazen
insanları yanlış yönlendirdiğinden şikayet ediyordu. Bu katıldığım bir
şikayet. Dünya, özgüvene ve kendini pazarlama yeteneğine sahip
insanların görünür olduğu bir gölge oyunu. Bu oyunun (başka bir deyişle,
toplumun) parçası olmak için bu yeteneklere sahip olmak gerekiyor.
Özgüveninizin olmaması, kendinize değer vermemeniz sizi utanacağınız
durumlara düşürebilir. İçine düştüğünüz utanç verici durum da sizin
özgüveninizi daha zedeler. Bu bir girdap; kırılması gereken bir döngü.
Üniversitedeyken ilk stajımı yapacağım zaman büyük bir yere
başvurmamıştım. Şimdiki aklım o dönemde olsa TaleWorlds'e veya başka bir
büyük oyun firmasına başvururdum. Kendimi Taleworlds için yeterli
hissetmiyordum, halbuki o dönemde benim programlamasını yaptığım,
bitmiş, bakanlık destekli bir ticari oyun bile vardı (o oyun bazı
nedenler yüzünden piyasaya çıkamadı, o ayrı bir konu). Belki
mülakatlarını geçemezdim ama en azından bunu denemem gerekiyordu. Onun
yerine, okulun bana bulduğu, maaşlı mühendislerin bütün gün futbol maçı
izlediği, sorduğum teknik sorulara mantıklı yanıt veremedikleri bir
yerde staj yaptım. Bu beni daha da değersiz hissettirdi. (İkinci stajımı
ise sonra maaşlı olarak çalışacağım güzel bir yerde yaptım, ona ayrı
bir not düşeyim).
Kendimi ve yaptığım ürünü pazarlayamamakla da ilgili yine üniversite
yıllarından bir anım var. İlk bitirme projem "3 bilinmeyenli, bulanık
sayılı denklemlerin çözümü" gibi bir konuya sahipti. Danışman hocamın
matematiksel çözümünü MATLAB'a uyarlama ve görselleştirme projesiydi.
Bitirme projesinin gereksinimlerini tamamen kodlayabildiğimi düşünüyorum
ama projenin sunumunu çok kötü yapmıştım. Heyecanlanmıştım, zaten ben
konuşmakta genel olarak zorluk yaşıyorum. Yaptıklarımdan "yaptım" diye
değil, "yapıldı" diye edilgen bir dille bahsetmiştim, akademiye uygun
olacağını düşünüp.
Sunumu yaptığım hoca sinirle "Peki sen bu bize anlattığın şey nasıl
çalışıyor, hiç mi merak etmedin?" diye sormuştu. Sunumu o kadar kötü
yapmıştım ki, sanki benim kodunu yazdığım bir ödev gibi değil, MATLAB'la
gelen bir özelliği bitirme projesi gibi sunmuşum gibi gözükmüşüm. Bir
ara o sunumda gösterdiklerimi benim yapıp yapmadığım tartışıldı,
danışman hocam da bu konuda beni savunmak zorunda kaldı. Sonra galiba B
almıştım.
Aşırı mütevazı olmanın başka bir kötü yanı da sürekli splaining'e
("bilgiçlik" diye mi çevirsem?) maruz kalmanız. "Kardeş eğer İngilizcen
varsa sana Unreal'ın şu dökümanlarını öneririm" diye, Google'a
girildiğinde ilk çıkan, resmi tutorial'ları benimle paylaşan birisini
görmüştüm (o gönderide ben insanlardan tutorial talep etmemiştim bu
arada). Veya bir oyuna pre-rendered sinematik ekleyince oyunun dosya
boyutunun artacağı kadar basit bir detayı bilmediğimi düşündükleri için
beni uyaranlar da çıkıyordu. Bu sinir bozucu. Dışarıya karşı
özgüveninizi göstermediğiniz zaman basit şeyleri düşünecek zekâsı
olmayan veya o işe henüz yeni başlamış birisi gibi gözükebiliyorsunuz.
Peki kendinizi daha özgüvenli hissetmeniz için ne yapabilirsiniz?
"Daha özgüvenli olun" gibi boş bir tavsiye vermeyeceğim. Onun yerine,
sizi değersiz hissettiren insanlardan uzaklaşmanızı tavsiye ederim.
Arkadaşınız/sevgiliniz size kaba davranıyorsa, saygı göstermiyorsa,
küçük görüyorsa zaten ilişkiyi kesmek gerekir. Bir de, konuyla doğrudan
alakası yok, ama genellikle boş muhabbetin döndüğü arkadaş gruplarından
da çıkmanızı tavsiye ederim. "İnsan, en çok vakit geçirdiği 5 kişinin
ortalamasıdır" sözüne kulak vermek gerek; saygı duyacağınız insanlarla
yakınlık kurmanız kendinize olan saygınızı da artıracaktır.
Sözün özü, özgüven sahibi olmak, kendinize verebileceğiniz en iyi
hediyelerden birisidir. Özgüven sayesinde hak ettiğiniz yere
varabilirsiniz hayatta.
